علی صادقی، تهیه‌کننده نمایش رادیویی محاق سه‌شنبه ۲۶ فروردین در آئین رونمایی از این اثر هنری درباره چرایی انتخاب آن و شخصیت پژوهشگر مازندرانی شیخ مجتهد ساروی، گفت: شیخ غلامعلی مجتهد ساروی از شخصیت‌های اثرگذار تاریخ مشروطه در مازندران است که چنان که باید به او پرداخته نشد، می‌توان گفت، بخش مهمی از تا ریخ مشروطه در مازندران و ساری بر دوش وی بود.
پژوهشگر مازندرانی شیخ مجتهد ساروی را شخصیتی هم‌سنگ شیخ فضل‌الله نوری خوانده و درباره چگونگی تهیه این اثر بیان کرد: نمایش رادیویی محاق به سفارش حوزه هنری مازندران در واحد نمایش صدای مازندران تهیه شد؛ ایده اولیه تهیه و تولید برنامه‌ای رادیویی برپایه زندگی یکی از شخصیت‌های سیاسی- مذهبی استان به مناسبت آغاز هفته هنر انقلاب بود.
صادقی در ادامه گفت: پس از طرح ایده، از سوی سید رحیم موسوی شیخ مجتهد ساروی با توجه به شخصیت اثرگذارش در شکل‌گیری و هدایت جریان مشروطه در مازندران انتخاب شد، دو پژوهش مستقل در باب زندگی این شخصیت انجام شده که متن نمایش با تکیه بر آنها نوشته شد.محاق را علامه دهخدا در اثر ارزشمند خود؛ لغت‌نامه دهخدا این‌گونه تعریف کرده‌است «محاق [م َ / م ِ/ م ُ] (ع اِ) آخر ماه یا سه شب اخیر از ماه یا آخرماه که قمر در آن پنهان باشد نه در بامداد آن به نظر آید و نه در شبانگاه آن.»
در فرهنگ عامه نیز این واژه هنگام پنهان شدن ماه در پس ابر استفاده می‌شود که بی‌نسبت با شخصیت اول این نمایش نیست؛ «شیخ غلامعلی مجتهد ساروی»، یکی از مبارزان اثرگذار مازندران در جریان نهضت مشروطه.
عارف مشروطه‌خواه
شیخ مجتهد ساروی معروف به شیخ غلامعلی مجتهد در سال ۱۳۳۷ ق / ۱۲۹۰ ش درگذشت، در پژوهش‌های تاریخی او را از علما و شخصیت‌های سیاسی عصر مشروطه و قاجار قرن سیزدهم و چهاردهم ساری دانسته‌اند.
شخصیت شیخ غلامعلی مجتهد ساروی از آن جهت اهمیت دارد که بدانیم در کنار فضایل علمی و خصایص عرفانی، از مشرب سیاسی قابل‌توجهی نیز برخوردار بود.
در سال‌های ۱۳۲۴ و ۱۳۲۵ قمری که به همت مشروطه‌خواهان انجمن‌هایی در شهرهای ساری و بارفروش (بابل) راه‌اندازی شد، علما و روحانیون مازندرانی در تأسیس و اداره این انجمن‌ها نقشی فعالانه و چشمگیر داشتند.
یکی از انجمن‌های تاسیس‌شده در ساری «انجمن سعادت» نام داشت که بانی آن، شیخ غلامعلی مجتهد بود. درباره این انجمن آمده‌است «حدود ۲۰۰ تن از آزادی‌خواهان در آن انجمن عضویت داشتند و در جلسات و اجتماعات انجمن سعادت بیش از هزار نفر از مردم ساری گرد هم می‌آمدند.»
اما آغاز پرشور فعالیت آن فرجامی ناخوش داشت و انجمن سعادت با فشار نیروهای مستبد در زمان استبداد صغیر محمدعلی شاه منحل شد.
با آشکار شدن ضدیت محمدعلی‌شاه با مشروطیت و مخالفت آیت‌الله شیخ «فضل‌الله نوری» با برخی مفاد قانون اساسی و طرح مشروعه در قبال مشروطه، «مشروطه مشروعه» در ساری نیز هوادارانی پیدا کرد که یکی از طرفداران آن اتفاقا شیخ غلامعلی مجتهد بود.
او در این جریان اقدام به تشکیل «انجمن اسلامی» کرد تا با تکیه بر آن بتواند با جریان ضددینی مبارزه کند.
عمر آرمان‌های شیخ مجتهد ساروی با ضدیت و قتل او به پایان رسید، عصر روز ۱۸ رمضان‌المبارک سال ۱۳۳۷ قمری، برابر با سال ۱۲۹۰ شمسی، شیخ بی سحری و با زبان روزه به طرف استانداری در سبزه‌میدان ساری برده و تیرباران شد.
روز بعد از قتل خانه شیخ را غارت کردند و مردم که از قتل شیخ غلامعلی مجتهد سخت ناراحت بودند، عاملان جنایت را ملامت کرده و اعتقاد داشتند که شیخ با اتهام‌هایی بی‌اساس، بی‌گناه کشته شد.
پس از قتل او فرزندان شیخ که توسط عوامل استبداد به شهادت رسیده بود، نام خانوادگی شهیدی را برای خود انتخاب کردند که از معروف‌ترین چهره‌های این خاندان، مرحوم دکتر «اسماعیل شهیدی»، فرزند شیخ «محمدحسین ثقة‌الاسلام» فرزند شیخ «غلامعلی مازندرانی» است.
به عقیده شیخ غلامعلی مجتهد علت اصلی عقب‌ماندگی مردم جهالت، بی‌خبری و عدم اطلاع از مسائل روز ایران و جهان بود، همان عاملی که باعث شد تا او تلاش بسیاری برای استقرار نظام مشروطیت به‌ویژه در مازندران داشته باشد.
شیخ غلامعلی مجتهد را پس از مرگ به نجف اشرف برده و در آنجا به خاک سپردند.
در پایان این مراسم با حضور مسئولان استانی از پوستر رسمی نمایش رادیویی محاق رونمایی شد.
نمایش رادیویی محاق به نویسندگی عاطفه مُکاری و بازی موسی مرادی، مبین بوی‌افزار، ماهروزه نژادی، الهه جباری، سعید نعمتیان، مرتضی اسماعیلی، امیرحسین گلستانی و رحمان قدمی، سید عباس هاشمی به‌عنوان صدابردار، افکتور سعید نعمتیان و همسان‌سازی صدا رقیه محسن‌تبار جمعه ۲۹ فروردین از ساعت ۱۲:۳۰ ظهر به مدت ۶۰ دقیقه از رادیو مازندران پخش می‌شود.
